Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Dr. Jana Knot - Dickscheit
Bijdrage: Het spanningsveld van richtlijn, werkzame elementen en typologieën van gezinnen met meervoudige en complexe problemen

Jana is onderzoeker en Universitair Hoofddocent aan de basiseenheid Orthopedagogiek - Gedrag, Opvoeding en Kinderrechten - van de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is zij werkzaam bij GGz-instelling Molendrift als Gz-psycholoog en cognitief gedragstherapeut.

Gebaseerd op de actuele kennisstand vanuit onderzoek wordt in deze inleidende presentatie ingegaan op wat we weten over wat te doen in gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Er is aandacht voor wat specifieke groepen gezinnen (typologieën) vragen van de professional en de organisatie, welke elementen (activiteiten/verrichtingen) werkzaam zijn voor gezinnen en hoe zich dit alles verhoudt tot de Richtlijn Gezinnen met meervoudige en complexe problemen. Is er sprake van een spanningsveld tussen welomschreven interventies en meer gepersonaliseerde zorg?

Dr. Sabine van der Asdonk
Bijdrage: Intergenerationeel trauma kindermishandeling en huiselijk geweld

Sabine van der Asdonk is als universitair docent verbonden aan het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden. Binnen de programmagroep Forensische Gezinspedagogiek en Jeugdhulpverlening houdt Sabine zich momenteel bezig met diverse onderzoeken naar beslissingen over en interventies voor kwetsbare gezinnen met complexe problematiek zoals intergenerationeel trauma, kindermishandeling en/of andere vormen van huiselijk geweld.

Intergenerationeel trauma door kindermishandeling en huiselijk geweld is een ernstig en hardnekkig probleem in gezinnen met complexe problematiek. Het verwijst naar de overdracht van traumatische stressreacties van de ene generatie op de volgende. Deze cycli van geweld en misbruik kunnen diepgewortelde patronen van disfunctioneren veroorzaken die moeilijk te doorbreken zijn. Een multidisciplinaire en sensitieve aanpak is cruciaal om deze patronen te identificeren en adresseren, om zo de cirkel van misbruik te doorbreken en het welzijn van alle gezinsleden te bevorderen. Het bieden van een veilige omgeving en adequate ondersteuning zijn hierbij van essentieel belang.

Drs. Katrien De Vuyst
Bijdrage: VIER: Verbinding In Elke Relatie

Katrien is begonnen als MST therapeut bij De Viersprong. Vervolgens is ze kort als gedragskundige aan de slag gegaan bij Stichting Prisma, verstandelijk gehandicapten zorg, om daarna zich 12 jaar bezig te houden met de ontwikkeling en opzetten van MST voor ouders en/of jongeren met een verstandelijke beperking. Dit binnen Stichting Prisma.
Sinds 2021 is Katrien werkzaam als regiebehandelaar bij Pro6, jeugdzorg, waar zij zich bezig houdt met complexe scheidingen, het opzetten van intensieve ambulante behandeling en allerhanden problemen die zich voor kunnen doen bij kinderen en hun gezin. Zij werkt ook als docent aan de RINO voor de OG opleiding. Daarnaast werkt ze als gedragskundige bij Het Houvast: wonen met steun voor mensen met een verstandelijke beperking. Naast Orthopedagoog Generalist is ze ook Systeemtherapeut.

VIER: Verbinding In Elke Relatie is een intensieve ambulante behandelvorm voor gezinnen die tussen wal en schip belanden. 24/7 bereikbaarheid is nodig.
Middels VIER wordt er systemisch geanalyseerd en daarna acties ingezet, gestoeld op Verbindende Communicatie (M. Rosenberg) en Geweldloos Verzet (Haim Omer).
Doelgroep: (ernstige) ontwikkelingsbedreigde kinderen en/of dreigende uithuisplaatsing tussen 4-18 jaar. Denk aan schooluitval, niet luisteren naar ouders, angsten, agressie, etc. Antisociaal gedrag ligt hieraan niet ten grondslag en er wordt ingezet wat nodig is. Hoe dit in de praktijk gestalte krijgt, vormt de rode draad van de presentatie onder leiding van Katrien De Vuyst.

Prof. Dr. Rudi Roose
Bijdrage: Herstel van zelfregulatie

Rudi Roose is opgeleid tot pedagoog en criminoloog en werkte vele jaren in de residentiële en ambulante jeugdzorg. Hij promoveerde tot doctor in de Pedagogische Wetenschappen en werkt als Universitair Hoofddocent aan de Universiteit van Gent. 

Diagnostische processen in multiprobleemgezinnen streven ernaar om zelfregulatie te herstellen door de onderliggende problematiek en behoeften in kaart te brengen. In deze gezinnen is vaak sprake van verstoorde stressreacties en emotionele dysregulatie. Gespecialiseerde interventies, zoals cognitieve gedragstherapie, kunnen helpen om de vaardigheden te ontwikkelen die nodig zijn voor effectieve zelfregulatie. Een nauwkeurige diagnostiek is cruciaal om een passend behandelplan op te stellen dat gericht is op de unieke uitdagingen en behoeften van elk gezinslid. Door gezinsleden te betrekken en te empoweren, kunnen ze beter leren omgaan met stress en kunnen gezonde copingmechanismen worden ontwikkeld.

Drs. Marije Ronde
Bijdrage: De begeleiding van beginnend delinquent- en normoverschrijdend gedrag

Marije heeft meer dan 10 jaren als gedragswetenschapper gewerkt in de residentiele en intensief ambulante jeugdzorg. Momenteel werkt zij bij Elker, een organisatie voor hoog specialistische hulp bij complexe opgroei- onderwijs- en opvoedvragen en is daar manager behandelzaken bij de Kleinschalige Voorziening Justitiele Jeugd. Daarnaast is Marije als onderzoeker verbonden aan het Onderzoek- en Expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht RuG en hoofddocent bij postmaster opleiding tot Orthopedagoog Generalist bij opleidingsinstituut PPO te Groningen.

De signalering en begeleiding van beginnend delinquent en normoverschrijdend gedrag vraagt om een preventieve en multidisciplinaire aanpak. Jongeren met dit gedrag dienen vroegtijdig geïdentificeerd en ondersteund te worden om escalatie te voorkomen. Interventies richten zich op het aanleren van pro-sociale vaardigheden, het versterken van het moreel besef en het bevorderen van positieve peer-relaties. Samenwerking met ouders, scholen, en jeugdzorg is essentieel om een omgeving te creëren die stabiliteit, structuur en positieve bekrachtiging biedt. Zo wordt getracht het pad van delinquentie te verlaten en de ontwikkeling van een gezonde, constructieve levensloop te bevorderen. Een deelsessie waarin theorie en praktijk elkaar afwisselen.

Prof. Dr. Geert Jan Stams
Bijdrage: Gehechtheid in complexe gezinnen

Geert Jan is hoogleraar in de Forensische Orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. In 2006 zette hij in samenwerking met prof. dr. Peter van der Laan, Prof. Dr. Jan Hendriks en Dr. Eveline van Vugt de minor Jeugdcriminaliteit en Justitieel Jeugdbeleid op aan de UvA en een jaar later, aan dezelfde universiteit, de master Forensische Orthopedagogiek. Hij was gedurende enkele jaren voorzitter van de Databank Effectieve Jeugdinterventies en later van de Erkenningscommissie Jeugdinterventies. Geert Jan werkt intensief samen met verschillende instellingen in de jeugdzorg.

Onderzoek en behandeling rond gehechtheid in complexe gezinnen zijn cruciaal voor het aanpakken van relationele en ontwikkelingsproblemen. In deze gezinnen kunnen onveilige gehechtheidsrelaties ontstaan door consistente stress, verwaarlozing of misbruik. Een grondige beoordeling van gehechtheidspatronen helpt bij het opstellen van een effectief behandelplan, dat kan bestaan uit therapie gericht op het versterken van de ouder-kindrelatie en het bevorderen van veilige gehechtheid. Het doel is het creëren van een stabiele en ondersteunende omgeving waarin kinderen zich veilig voelen en adequaat kunnen ontwikkelen. De focus ligt op het herstellen van vertrouwen en het opbouwen van positieve interacties binnen het gezin.

Drs. Monique Scheres
Bijdrage: (Samen-)werken met een signaleringsplan in complexe gezinssituaties

Als ervaren Orthopedagoge-Generalist en GZ-psychologe binnen de specialistische jeugd-GGZ, heeft Monique diepgaande kennis en expertise opgebouwd. Monique begon haar carrière in de zorg voor jongeren met een licht verstandelijke beperking en heeft zich sindsdien ontwikkeld tot een specialist op het gebied van psychotrauma, gehechtheidsproblematiek, stemmingsproblematiek en persoonlijkheidsproblematiek. In haar benadering combineert ze diverse therapeutische technieken zoals schematherapie, EMDR, (TF-)CGT, oplossingsgerichte therapie en Adventure Therapie. Bovendien is haar expertise op het gebied van middelengebruik bij jongeren, diagnostiek van seksualiteitsproblematiek en de Korte Interventie Methode van onschatbare waarde voor het veld. Monique heeft een voorlichtingsboek over gehechtheid geschreven en is mede-auteur van het handboek Adventure Therapie. Daarnaast heeft ze de Toolkit Signaleringsplan ontwikkeld, een essentieel instrument voor professionals in het veld.

Het opstellen en uitvoeren van een signaleringsplan met kinderen en jongeren kan op zich al een hele uitdaging zijn maar vergt in complexe gezinssituaties nog meer inzet en expertise van de hulpverlener. Nauwe samenwerking met de client en zijn gezinssysteem en afstemming met alle betrokkenen is nodig. Dit plan moet herkenbaar en eenduidig de tekenen en symptomen van spanningsopbouw en dus ook risico op escalatie en crisis identificeren. Zo leren client en gezin signalen beter te herkennen en wordt vroegtijdig interveniëren gemakkelijker. Samen met de cliënt en zijn gezin worden passende en concrete interventies en responsstrategieën ontwikkeld voor geïdentificeerde signalen, waardoor verdere spanningsopbouw voorkomen wordt maar in een geval van crisis of escalatie ook duidelijk is wat wel nog werkt. Een open dialoog en regelmatige evaluaties zijn essentieel om het plan af te stemmen op de veranderende behoeften en omstandigheden van het gezin. Dit bevordert een proactieve en empowerende aanpak om crises te voorkomen en de gezinssituatie te stabiliseren.

Bregje Verdam
Bijdrage: (Samen-)werken met een signaleringsplan in complexe gezinssituaties

Bregje Verdam is een professional met een diepgaande toewijding en passie voor haar vakgebied. Zij begon haar loopbaan in de jeugdhulpverlening, maar heeft de afgelopen 17 jaar haar talenten ingezet bij PSW, een gerenommeerde organisatie die zich richt op de begeleiding van mensen met een verstandelijke beperking. Als trainer 'leren en ontwikkeling' biedt zij waardevolle ondersteuning aan begeleiders en cliënten, met een focus op essentiële vaardigheden zoals communicatie, eigen regie, zelfredzaamheid en weerbaarheid. Drie jaar geleden richtte Bregje "Bregje Tekent" op, een innovatief bedrijf dat de kracht van visualisatie gebruikt om complexe ideeën eenvoudig over te brengen. Of het nu gaat om praatplaten, tekeningen of visual recordings, haar werk spreekt voor zich en wordt zelfs gebruikt door toonaangevende organisaties zoals Koraal, Yucell en De Zorggroep. Via "Bregje Tekent" biedt ze ook trainingen aan in zakelijk tekenen en op maat gemaakte cursussen, waarmee ze anderen inspireert en traint om de kracht van tekenen in hun werk te integreren. Daarnaast heeft Bregje haar expertise ingebracht als mede-ontwikkelaar van de Toolkit Signaleringsplan.

Bergje Verdam verzorgt deze presentatie samen met Drs. Monique Scheres

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.