Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.

Prof. Dr. Caroline Braet
Bijdrage: Emotieregulatie als veerkracht- of kwetsbaarheidsfactor in het verband tussen stress en depressieve symptomen.

Caroline Braet is klinisch psycholoog en gedragstherapeut. Zij is als hoogleraar verbonden aan de Universiteit Gent, vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie. Naast onderwijsopdrachten op het gebied van de ontwikkelingspsychopathologie doet zij in het bijzonder onderzoek naar het ontstaan en de instandhouding van psychopathologie bij kinderen, alsook de assessment en de behandeling ervan. Momenteel leidt zij projecten op het vlak van eetgedrag, obesitas & eetstoornissen, hechting, en depressie bij kinderen. Een centraal nieuwe focus in al deze projecten is de rol van Emotieregulatie.

Tijdens de adolescentie ondergaan jongeren belangrijke ontwikkelingen die hen emotioneel kwetsbaar maken, waardoor hun emotionele reactiviteit voor negatieve emoties zijn hoogtepunt kent en depressieve gevoelens de kop opsteken. We kunnen en mogen hen niet vragen emotionele ervaringen uit de weg gaan, het lijkt daarom vooral belangrijk al op jonge leeftijd emoties bespreekbaar te maken en jongeren te leren met emotionele ervaringen goed om te gaan. Er zijn nog vele vragen : wat verstaan we precies onder emotieregulatie en hoe kunnen we jongeren sterker maken? Wij hebben hier onderzoek naar gedaan. We maken onderscheid tussen vaardigheden en strategieën, tussen gezonde en eerder ongezonde manieren van emotieregulatie. We hebben ook uitgezocht hoe emotieregulatie ontwikkelt, en wat de rol kan zijn van de ouders en andere volwassenen waar jongeren mee omgaan, waaronder leerkrachten. Vertrekkende vanuit recente modellen en na talrijke voorstudies zal Caroline Braet aantonen hoe het versterken in stappen wordt opgebouwd, om zo jongeren weerbaar te maken in het omgaan met hun emoties.

Dr. Carien Karsten
Bijdrage: Creatief werken met actieve- en sociale coping bij angst en piekeren

Carien Karsten is psychotherapeut en coach en richt zich op preventie en behandeling van uitstelgedrag, paniekaanvallen, faalangst en piekeren. Zij studeerde Nederlands Recht en Klinische psychologie aan de Universiteit van Groningen en promoveerde op de wijze waarop heroïneprostituées zich door het leven slaan. Kern van het proefschrift is de invloed van trauma’s op hun leven en overlevingsgedrag. Traumatisering en de invloed ervan op ontwikkeling en psychisch lijden is een doorgaand thema in haar werk. Carien heeft verschillende boeken op haar naam staan, waaronder 'Uit je angst, in je kracht' en 'Minder druk'.

Jongeren zijn snel betrokken, maar ook snel afgeleid. Hoe zorg je dat je interventie aansluit bij de beeldcultuur en je cliënt helpt om binnen de window of tolerance te blijven? Je leert via de stop motion techniek (animatie) samen met de jongere een filmpje te maken over de bestrijding van hun angst en piekeren. Via de Flashtechniek kunnen ze ook een krachtig filmpje in hun hoofd afspelen. De techniek van stop motion is ook bruikbaar voor het imaginair rescripten van een nare gebeurtenis. Het doel is dan de betekenisverlening te bewerken. De presentatie is interactief, waarrbij deelnemers kunnen werken aan de hand van eigen voorbeelden.

Dr. Fabiënne Naber
Bijdrage: Coping en veerkracht vanuit het brein bekeken

Fabiënne Naber is als wetenschapper aangesteld bij het UMC-Utrecht afdeling Psychiatrie en werkzaam bij Autimaat (gespecialiseerde GGZ voor ASS) en het Kleine Heldenhuis (gespecialiseerde GGZ voor prematuur- en dysmatuur geboren kinderen).

Welke copingstrategie ontwikkelt een persoon en waarop is dit gebaseerd? Hoe zit dit in het brein en hoe kan dit leiden tot veerkracht? In deze presentatie wordt gekeken hoe veerkracht ontstaat en hoe copingstrategieën ontwikkelen gedurende de eerste jaren van het leven.

Céline Mollink MSc.
Bijdrage: Coping bij autisme

Céline Mollink studeerde forensische orthopedagogiek aan de Universiteit van Amsterdam. Zij is werkzaam als psycholoog in opleiding tot GZ-psycholoog bij Dimence en als ervaringsdeskundige en Autisme-coach bij AutismeKRACHT.

In deze bijdrage zal Céline het hebben over autisme en coping, zowel vanuit haar eigen ervaringen vanuit haar ervaringsdeskundigheid, vanuit de ervaringen die zij heeft opgedaan in de praktijk en gebaseerd op de huidige theorie. Autisme en stress gaat vaak hand in hand. Volwassenen met autisme rapporteren significant hogere ervaren stress dan volwassenen zonder ASS. Mensen met autisme hebben naast moeite met het herkennen van stress bij zichzelf ook moeite om stressgevoelens te reguleren en hier adequaat mee om te kunnen gaan. Je ziet bij mensen met autisme dan ook vaak typische copingmechanismen die worden ingezet om met de vaak stressvolle wereld om hen heen om te gaan. Hoe dit precies zit zal Céline nader toelichten tijdens deze deelsessie.

Lies Scaut
Bijdrage: Coping, veerkracht en rouw

Lies is opgeleid tot relatie- en gezinstherapeute. Zij specialiseerde zich in rouwbegeleiding bij kinderen en jongeren door middel van jarenlange ervaring in acute opvang op scholen, begeleiden van kinderen en jongeren in haar praktijk en het volgen van nationale en internationale opleidingen. Als docent is zij verbonden aan Hogeschool PXL en coördineert zij het postgraduaat rouw-en verliesvercounselor. Tevens is zij als facultymember verbonden aan het Portland Institute for Loss and Transition (US). Binnen haar praktijk De Weg Wijzer richt zij zich als psychotherapeute hoofdzakelijk op de doorwerking van acute en chronische verlieservaringen en ingrijpende gebeurtenissen met vooral aandacht voor kinderen en jongeren. Als auteur zijn er reeds verscheidene boeken van haar verschenen rond het thema rouw en trauma bij kinderen.

Mensen worden dagelijks geconfronteerd met uitdagingen en verlieservaringen. Tijdens deze bijdrage zal Lies Scaut diepgaande kennis en ervaring delen over het omgaan met verlies, het begrijpen van- en omgaan met verschillende rouwprocessen en het identificeren van effectieve interventies.

Dr. Erik De Soir
Bijdrage: Mentale weerbaarheid en veerkracht in de omgang met ingrijpende gebeurtenissen en verlieservaringen

Erik de Soir is Doctor in de Psychologie (Universiteit Utrecht) en Doctor in de Sociale en Militaire Wetenschappen (Koninklijke Militaire School). Hij specialiseerde zich in de crisispsychologie en in de psychotraumatologie en verricht onderzoekswerk naar de effecten van acute en chronische traumatisering. In 1998 richtte hij Crisis & Conflict Counseling op en in 2010 De Weg Wijzer – Centrum voor Trauma- en Rouwbegeleiding (in Leopoldsburg). Hij is als operationeel brandweerpsycholoog verbonden aan de Brandweer- en Dringende Geneeskundige Hulpverleningszone Noord-Limburg en verleent al vele jaren psychologische crisisopvang en begeleiding aan getroffenen van verkeersongevallen, branden, collectieve noodsituaties en oorlogssituaties. Tevens doceert hij crisispsychologie, crisiscommunicatie en crisisbeheer aan universiteiten in binnen- en buitenland.

In deze lezing spreekt Erik de Soir zowel vanuit zijn eigen ervaringen - als militair psycholoog en operationeel brandweerpsycholoog - over hoe mensen in extreme of uitzonderlijke situaties toch hun zelfredzaamheid en veerkracht (‘resilience’) kunnen behouden. Het vermogen om met de negatieve effecten van stress om te gaan is eigen aan de mens, maar op een bepaalde wijze in het leven staan en de verantwoordelijkheid opnemen om je eigen veerkracht te onderhouden en/of te verhogen, geeft ook een indicatie van iemands mogelijkheden tot adaptatie (assimilatie en accomodatie) bij ingrijpende gebeurtenissen en verlieservaringen. Uit deze deelsessie zal blijken dat veerkracht niet gaat alleen over het “terugveren naar de oorspronkelijke positie” maar ook over verder groeien na tegenslag, verlies, trauma of gevaar.

Prof. Dr. Jan Derksen
Bijdrage: Classificaties van copinggedrag vanuit de psychopathologie

Jan Derksen is emeritus hoogleraar Klinische Psychologie en praktiserend klinisch psycholoog. Hij is opgeleid in de psychoanalyse en in de cognitieve gedragstherapie. Behalve psychologie studeerde hij sociologie, journalistiek, filosofie en rondde een master af in de psychofarmacologie. Hij was en is actief op het terrein van persoonlijkheid en persoonlijkheidsstoornissen, van psychologische tests, van cognitieve en emotionele intelligentie. Jan is gespecialiseerd in kortdurende psychodynamische psychotherapie en werkt 41 jaar in de eerstelijnsgezondheidszorg. Hij publiceerde een veertigtal boeken waaronder recentelijk een boek ter preventie van psychische aandoeningen en meer dan 200 artikelen.  

Binnen de psychopathologie zijn er specifieke classificaties van copinggedrag ontwikkeld die gerelateerd zijn aan specifieke psychische stoornissen. Deze classificaties richten zich op de manieren waarop mensen met psychopathologie omgaan met stressoren die verband houden met hun specifieke stoornis. Het begrijpen van de classificaties van copinggedrag vanuit de psychopathologie kan hulpverleners, onderzoekers en clinici helpen bij het identificeren van passende interventies en behandelingen voor individuen met psychische stoornissen. Door een dieper inzicht te krijgen in de copingmechanismen die specifiek zijn voor bepaalde stoornissen, kan een meer gepersonaliseerde en doelgerichte aanpak worden ontwikkeld om het welzijn en de veerkracht van individuen te bevorderen.