Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Nelly De Keye
Bijdrage: Herken en begrijp de narcist en bescherm jezelf

Nelly De Keye overwon narcisme in een familiare-, partner- én professionele context. Zij werkt als NLP Master Practitioner in de rol van coach en trainer in het omgaan met narcisme en het overwinnen van destructieve relaties.

Narcisme kan een significante invloed hebben op verschillende facetten van je leven, zoals je relaties, je werk, of algemeen psychisch welbevinden. Maar hoe kun je narcisme in je directe omgeving tijdig herkennen? Hoe dit gedrag te plaatsen en te begrijpen? En wat kun je doen om jezelf te beschermen? Dit zijn enkele vragen die aan bod komen tijdens de inleidende presentatie onder leiding van Nelly De Keye. Naast het delen van kennis zal zij persoonlijke ervaringen bespreken en concrete handreikingen bieden voor professionals die in hun praktijk te maken hebben met mensen met narcisme.

Prof. Dr. Frans Schalkwijk
Bijdrage: Gewetensontwikkeling bij mensen met narcisme

Frans Schalkwijk is opgeleid als psychotherapeut. Hij volgde de opleiding tot psycho-analyticus en promoveerde op muziektherapie. Tot voor kort was Frans Schalkwijk circa 20 jaar werkzaam als rapporteur pro Justitia. Zijn aandachtsgebieden zijn schuld & schaamte en narcisme. Momenteel doet hij onderzoek naar de beschrijvende diagnostiek van het geweten.

Over het algemeen is gewetensontwikkeling een complex onderwerp dat verband houdt met de morele en ethische ontwikkeling van individuen. Narcisme wordt gekenmerkt door een overdreven gevoel van eigenwaarde, een gebrek aan empathie en een preoccupatie met de eigen behoeften en verlangens. Mensen met narcisme hebben dan ook vaak moeite om rekening te houden met de gevoelens en behoeften van anderen. Frans Schalkwijk gaat in op onderzoeken naar de relatie tussen narcisme en gewetensontwikkeling. Sommige studies suggereren dat mensen met narcisme minder ontwikkelde gewetensstructuren kunnen hebben, wat kan leiden tot een verminderd vermogen om morele beslissingen te nemen of empathie te tonen. Het is belangrijk op te merken dat niet alle mensen met narcisme dezelfde eigenschappen of gedragspatronen vertonen en dat individuele verschillen kunnen bestaan. Frans Schalkwijk slaat in deze plenaire bijdrage de brug van wetenschappelijk onderzoek naar implicaties voor de praktijk.

Prof. Dr. Jan Derksen
Bijdrage: Communiceren met een narcist: hoe dan?

Jan Derksen is emeritus hoogleraar Klinische Psychologie en praktiserend klinisch psycholoog. Hij is opgeleid in de psychoanalyse en in de cognitieve gedragstherapie. Behalve psychologie studeerde hij sociologie, journalistiek, filosofie en rondde een master af in de psychofarmacologie. Hij was en is actief op het terrein van persoonlijkheid en persoonlijkheidsstoornissen, van psychologische tests, van cognitieve en emotionele intelligentie. Jan is gespecialiseerd in kortdurende psychodynamische psychotherapie en werkt 41 jaar in de eerstelijnsgezondheidszorg. Hij publiceerde een veertigtal boeken waaronder recentelijk een boek ter preventie van psychische aandoeningen en meer dan 200 artikelen.  

Als het gaat om communiceren met een narcist, zijn er belangrijke aspecten om in gedachten te houden. Narcisten hebben de neiging om een opgeblazen gevoel van eigenwaarde te hebben, gebrek aan empathie te tonen en anderen te manipuleren voor hun eigen voordeel. Communiceren met een narcist kan dus uitdagend zijn. Jan Derksen gaat in deze bijdrage in op strategieën die ingezet kunnen worden om de communicatie met een narcist effectiever aan te pakken.

Richèlle Hodiamont MSc.
Bijdrage: Uit de verstrikking; herstellen van de destructieve dynamiek

Richèlle Hodiamont studeerde klinische psychologie aan de Universiteit van Tilburg. Zij werkte in een Blijf van m’n Lijf-huis en begeleidde vrouwen nadat ze een huiselijk geweldssituatie waren ontvlucht. Richèlle deed een 4-jarige vervolgstudie, integratieve psychotherapie en is in 2012 haar eigen praktijk gestart, gespecialiseerd in (complex trauma na) emotioneel geweld. Daar werkt zij inmiddels met nog drie andere collega’s en behandelen zij mensen die te maken hebben (gehad) met destructieve relaties en/of ouderverstoting. Hulpvragen variëren van 'hoe communiceer ik met mijn narcistische ex-partner?' tot 'ik voel me voortdurend opgejaagd en onveilig terwijl ik allang volwassen ben en mijn narcistische ouder wel aankan'.

Een destructieve relatie kan de eigenwaarde en autonomie flink aantasten. Tijdens deze presentatie zal de dynamiek van een narcistische relatie vanuit verschillende perspectieven worden belicht en wordt stilgestaan bij hoe dit kan leiden tot beschadiging van eigen 'ik'. Er wordt ingegaan op wat helpend is om (weer) in eigen kracht te komen, de autonomie te vergroten en zich te kunnen onttrekken aan de narcistische dynamiek. Deelnemers krijgen inzicht in de fasen van dit losmakingsproces en een handreiking over wat je als professional kan doen om dit te begeleiden.

Dr. Robin Stern
Bijdrage: Gaslighting and narcissism [Engelstalig]

Robin Stern is psycholoog en auteur van het boek "The Gaslight Effect: How to Spot and Survive the Hidden Manipulation Others Use to Control Your Life." Ze is mede-oprichter en associate director van het Yale Center for Emotional Intelligence, waar ze werkzaam is als senior research scientist. Robin is gespecialiseerd op het gebied van emotionele intelligentie, veerkracht en leiderschapsontwikkeling. Ze heeft met cliënten, organisaties en scholen gewerkt om hen te helpen emotioneel bewustzijn te ontwikkelen, gezonde relaties op te bouwen en het algehele welzijn te verbeteren.

In haar boek "The Gaslight Effect" beschrijft Robin Stern het concept van gaslighting, een vorm van psychologische manipulatie waarbij de ene persoon de realiteit van de andere ondermijnt, waardoor ze gaan twijfelen aan hun eigen percepties en gezond verstand. Robin Stern is een gerespecteerd wetenschapper op het domein van emotionele intelligentie en het begrijpen van manipulatief gedrag in relaties.

Gaslighting is een term die wordt gebruikt om een vorm van manipulatie te beschrijven die vaak voorkomt in relaties met narcistische individuen. Het verwijst naar een tactiek waarbij de narcist doelbewust onjuiste informatie verspreidt, de perceptie van de ander verdraait en twijfel zaait, met als doel de ander te laten twijfelen aan hun eigen geheugen, waarnemingen en gezond verstand.

Gaslighting is genoemd naar het toneelstuk en de film genaamd "Gas Light" (1944), waarin een echtgenoot zijn vrouw langzaam gek probeert te maken door kleine veranderingen in de omgeving te maken en vervolgens te ontkennen dat er iets is veranderd, waardoor ze aan haar eigen waarnemingen begint te twijfelen.

Robin Stern zal in haar presentatie aantonen dat gaslighting geen gezonde vorm van communicatie is en dat het aanzienlijke emotionele schade kan veroorzaken bij het slachtoffer. Wat te doen in de rol van professional bij een vermoeden dat een cliënt je te maken heeft met gaslighting in een relatie met een narcist? Wat is van belang om adequaat met de situatie om te gaan in de rol van professional?

Drs. Sacha de Reuver
Bijdrage: Narcisme...what else?

Sacha de Reuver begon haar loopbaan in de Forensische psychiatrie en heeft daarna de stap gemaakt naar de reguliere GGZ. Vanuit haar functie psychotherapeut heeft ze de psychoanalytische opleiding gevolgd en gaan werken vanuit haar praktijk voor inzichtgevende psychotherapie in Rotterdam. Sacha is supervisor van de NVPP en leertherapeut NVP. Naast het klinische werk gaaf ze ook les aan Rino's voor de opleidingen KP en PT en is ze gastdocent Psychoanalyse aan de UvA.

Sacha de Reuver zal een korte historische schets geven van het concept Narcisme, van waaruit zij de meer recente theorievorming zal beschrijven. Van hieruit zal zij de bestaande verwarring over zelfgevoel, zelfvertrouwen en hoe deze zich verhouden tot Narcisme aan de hand van een drietal vignetten verduidelijken. In de lezing zal de combinatie van diagnostiek en klinische praktijk leidend zijn.

Robbert Hogenelst
Bijdrage: Mediation in het proces van scheiden van een narcist

Robbert Hogenelst behoort tot de meest ervaren mediators van Nederland. Hij verzorgt jaarlijks circa 200 mediations, waaronder zeer ingewikkelde zaken via de rechtbank en kinderhulp-verleningsinstanties. Hij gaat daarbij op zoek naar de juiste balans, waarbij het belang van de kinderen voorop staat. Robbert voert regelmatig kind-gesprekken, is hiervoor opgeleid door Villa Pinedo en traint nu zelf ook mediators in het voeren van kind-gesprekken. Daarnaast verzorgt Robbert de opleiding tot mediator en beoordeelt hij nieuwe mediators in het kader van toelating tot het nationale kwaliteitsregister mediators. 

Het proces van scheiden van een narcist kan een buitengewoon uitdagende en emotionele ervaring zijn. Een narcistische partner kan manipulatief, egocentrisch en emotioneel misbruikend gedrag vertonen, waardoor de scheiding een complexe en verwarrende situatie kan worden. Robbert Hogenelst gaat dieper in op het proces van scheiden van een narcist, welke belangrijke overwegingen hierbij van belang zijn en hoe hier in de praktijk mee om te gaan.

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.